โลงไม้-โลงผีแมน

เราได้รู้จักวัฒนธรรมโลงไม้ หรือโลงผีแมนไปบ้างแล้ว? วันนี้เป็นเรื่องเกี่ยวกับโลงไม้ที่พบจากการสำรวจที่อำเภอปางมะผ้า? จังหวัดแม่ฮ่องสอน? ในการสำรวจก็ได้บันทึกข้อมูลอย่างละเอียดเกี่ยวกับลักษณะของโลงไม้ ขนาด? รวมทั้งตำแหน่งที่ตั้ง? เพื่อมาวิเคราะห์ตีความเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรมเมื่อสองพันปีมาแล้ว

องค์ประกอบของโลงไม้

องค์ประกอบของโลงไม้นั้นสามารถแยกอย่างคร่าวๆ ได้เป็นสองส่วนหลัก ได้แก่

ส่วนของตัวโลงและหัวโลง ส่วนของตัวโลงนั้นเรียบง่ายไม่มีลักษณะพิเศษอะไรมากนักรูปทรงเหมือนท่อนซุง ผ่าครึ่ง รัศมีของลำต้นโดยเฉลี่ยจะเท่ากันตลอดลำ ตัดหัวท้ายในแนวดิ่งเป็นลักษณะของมุมฉากต่อแนวนอน (ตามความยาวของ ท่อนไม้) แกนในของลำต้นถูกขุดออกด้วยเครื่องมือเพื่อให้เกิดพื้นที่ภายในซึ่งมีส่วน โค้งขนานไปกับส่วนโค้งของลำต้นภายนอก ส่วนหัวท้ายของท่องซุงเว้นพื้นที่ไว้หนาพอสมควรคงเพื่อให้เกิดการยึดถ่วง น้ำหนักกับส่วนหัวโลง

โดยปกติมักพบโลงไม้อยู่ด้วยกันเป็นคู่ (2 ชิ้น) บางแห่งพบประกบกันอยู่ ดังนั้นจึงสามารถแยกย่อยส่วนของตัวโลงออกได้เป็นส่วนที่ทำหน้าที่เป็นเสมือน ฝาโลง คือ ใช้ประกบคว่ำปิดอยู่ด้านบน และส่วนที่เป็นเสมือนตัวโลงซึ่งรองรับอยู่ด้านล่าง ในการนับจำนวนของโลงไม้จึงใช้การนับตัวโลงไม้ 2 ชิ้นถือเป็นโลงไม้ 1 โลง (ชิ้นฝาโลงและชิ้นตัวโลง) ทั้งนี้ต้องใช้การพิจารณาสัดส่วนของโลงไม้ประกอบด้วย คือ ต้องมีสัดส่วนความกว้างยาวที่เท่ากันและสัมพันธ์กัน

ขนาดของโลงไม้

ขนาดของโลงไม้ที่พบนั้นแตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ ขนาดของโถงถ้ำและสภาพ

ทางธรณีวิทยาของถ้ำเองก็มีความสัมพันธ์กับขนาดของโลงไม้เช่นกัน ในการศึกษาจึงจำเป็นต้องกำหนดขนาดของโลงไม้เพื่อใช้หาความสัมพันธ์ระหว่าง ขนาดของโลงไม้เองในพื้นที่ต่างๆ กัน ขนาดของโลงกับสภาพของแหล่ง เทคนิควิธีการที่ใช้รองรับโลงไม้ขนาดต่างๆ ตลอดจนปริมาณของหลักฐานอื่นๆ ที่พบร่วมกับโลงไม้ต่างขนาดกัน? จากการศึกษาพบว่าขนาดของโลงไม้มีความยาวโดยประมาณตั้งแต่ 1.2 ? 9.0 เมตร จึงได้กำหนดขนาดของไว้ดังนี้

โลงขนาดเล็ก?????? คือ? โลงไม้ที่มีความยาวน้อยกว่า 2 เมตร

โลงขนาดกลาง?????? คือ? โลงไม้ที่มีความยาวมากกว่า 2 เมตรจนถึง 5 เมตร

โลงขนาดใหญ่???? คือ? โลงไม้ที่มีความยาวมากกว่า 5 เมตรขึ้นไปอัตราส่วนความสัมพันธ์กันระหว่างความกว้างและความยาวของตัวโลงไม้ นั้น ไม่มีความแน่นอน โลงไม้อาจมีขนาดไม่กว้างนักแต่มีขนาดที่ยาวมาก (โลงมีลักษณะผอม) หรืออาจมีขนาดที่ไม่ยาวมากแต่มีความกว้างมาก (โลงมีลักษณะอ้วน)

แหล่งโบราณคดีถ้ำผีแมนหรือโลงไม้ที่มีการสำรวจนั้น พบโลงไม้ในขนาดที่แตกต่างกัน

จำนวนก็ต่างกัน บางแหล่งพบโลงไม้ตั้งแต่ขนาดเล็กจนถึงขนาดใหญ่ บางแหล่งพบเฉพาะบางขนาด แต่ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นโลงไม้ขนาดกลาง ซึ่งขนาดของโลงไม้น่าจะมีความหมายหรือมีนัย-สำคัญบางอย่าง เช่น อาจทำโลงไม้ขนาดใหญ่เพื่อใช้ประโยชน์หลายๆ ครั้ง เป็นที่ฝังศพของครอบครัวหนึ่งๆ เมื่อมีผู้ตายจึงนำกระดูกมาเก็บไว้รวมกัน จากการสำรวจพบว่ามีบางแหล่%E

You might also like

---

More from Gotoknow

---

Editor Picks

---